Nie może jej zabraknąć w żadnej kuchni. Nadaje się do zupy, sałatki, do dań mięsnych i warzywnych. Cebula pasuje niemalże do wszystkiego. Nic więc dziwnego, że każdy Polak spożywa średnio 7 kilogramów cebuli rocznie. Choć zwykle nie znajduje się ona w czołówce ulubionych warzyw, to jest rośliną mającą wiele prozdrowotnych właściwości. Z poniższego artykułu dowiesz się wszystkiego na temat działania cebuli i sposobów na jej wykorzystanie.

Od tysięcy lat cebula jest postrzegana jako roślina lecznicza

Cebula jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, obecną w historii ludzkości od około 5000 lat. Nawet w grobowcu słynnego faraona Tutenchamona znaleziono resztki cebuli. Do Europy przybyła dzięki rzymskim legionistom. Szybko odkryto jej prozdrowotne właściwości – już Hildegarda z Bingen (1098–1179) polecała cebulę jako niesamowity środek leczniczy.

Jakie zdrowe substancje znajdziemy w cebuli?

aminokwasy siarkowe (alliina),
związki cukrów (fruktany),
cukier (sacharoza, ramnoza),
flawonoidy (m.in. kwercetyna).

Dodatkowo cebula zawiera witaminy z grupy B, witaminę K oraz kwas foliowy, a także jest bogata w minerały i mikroelementy. Czerwone gatunki cebuli zawierają dodatkowo barwniki roślinne należące do grupy antocyjan, które sprawnie przechwytują wolne rodniki.

Skuteczność cebuli leży w związkach siarki

Jedną z najzdrowszych substancji znajdującą się w cebuli są aminokwasy siarkowe. Gdy kroimy cebulę, procesy enzymatyczne przekształcają alliinę w substancje lotne. Jedna z tych substancji (S-tlenek tiopropanalu) odpowiedzialna jest za wyciskanie łez przy siekaniu. Jednocześnie te same związki siarki hamują rozwój bakterii i grzybów. Właśnie dlatego mówi się, że cebula jest naturalnym antybiotykiem.

Czerwone cebule zawierają najwięcej antyoksydantów

Czerwona cebula zawiera dwa bardzo skuteczne antyoksydanty – kwercetynę zaliczaną do flawonoidów oraz antocyjany z grupy polifenoli. W czerwonych odmianach znajdziemy zatem dwa razy więcej antyoksydantów niż w innych gatunkach cebuli. Dzięki wspomnianym składnikom możemy powstrzymać agresywne ataki rodników tlenowych na nasze komórki, a tym samym zapobiec nawet powstawaniu komórek nowotworowych. Oprócz tego hamujemy również rozwój procesów zapalnych. Wykazano, że cebula jest o wiele skuteczniejsza w przechwytywaniu wolnych rodników niż jakiekolwiek suplementy diety. Nasze ciało lepiej metabolizuje naturalną kwercetynę, co dzięki współpracy z innymi składnikami czerwonej cebuli przekłada się na wzmocnienie efektu antyoksydacyjnego. Dlatego powinniśmy częściej włączać czerwoną cebulę do naszego menu, zamiast wydawać pieniądze na suplementy diety.

Cebula odchudza i odkaża

Związki siarki zawarte w cebuli biorą udział w budowie aminokwasu siarkowego zwanego cysteiną. Z tego aminokwasu nasz organizm może wyprodukować kolejne, takie jak metionina i tauryna. W ten sposób wytworzona tauryna sprawia, że nasza przysadka mózgowa wysyła impuls pobudzający wydzielanie hormonów odpowiedzialnych za spalanie tkanki tłuszczowej. Cebula może dzięki temu pomóc nam pozbyć się kilku nadmiarowych „fałdek”. Cysteina dodatkowo uczestniczy w budowie glutationu. Ta substancja białkowa jest jednym z najważniejszych składników biorących udział w odkażaniu całego organizmu.

Zdrowe bulwy

Podczas smażenia, duszenia czy gotowania cebula w dużej mierze traci swoje prozdrowotne właściwości. Dlatego częściej powinniśmy decydować się na surową.

Prozdrowotne działanie cebuli w pigułce

Normowanie poziomu cholesterolu. Związki siarkowe w cebuli wpływają na wytwarzanie cholesterolu przez naszą wątrobę. Dzięki temu obniża się poziom złego cholesterolu (LDL), a produkcja dobrego (HDL) wzrasta.
Rozrzedzanie krwi. Allicyna i ajoen działają podobnie do kwasu acetylosalicylowego, dzięki czemu zapobiegają zawałom serca i zakrzepicy.
Ochrona serca. Kwercetyna, flawonoid zawarty w cebuli, zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego oraz udaru.
Ochrona przed nowotworami. Kwercetyna może hamować rozwój komórek nowotworowych jelita.
Wspieranie błony śluzowej. Związki cukrów wraz z olejkami eterycznymi działają wykrztuśne oraz wzmagają produkcję śliny w przypadku kaszlu czy zapalenia oskrzeli.
Zwalczanie stanów zapalnych. Cebula zawiera związek siarki zwany Onionin A, który działa przeciwzapalnie. Wiele domowych środków wykorzystuje takie właściwości cebuli, np. w przypadku okładów z cebuli na ból ucha.