Kwas pantotenowy. Na przekór wszystkim uspokajającym opiniom: wiele osób ma niedobory

Nazwa kwasu pantotenowego wywodzi się od greckiego słowa „pantos”, co oznacza „wszędzie”. Witamina ta została tak nazwana, gdyż występuje w dużych ilościach we wszystkich komórkach żywych, jak również zawarta jest zawarta w wielu artykułach spożywczych. Kwas pantotenowy zaliczany jest do grupy witamin B i określany jest czasem jako witamina B5. Ponieważ nazwa ta nie jest poprawna z naukowego punku widzenia, nie będziemy jej tu stosować.

Organizm potrzebuje tej substancji witalnej przede wszystkim do budowy koenzymu A. Ta mała cząsteczka jest niesamowicie istotną substancją pełniącą kluczową rolę w przemianie materii. Jako aktywator i katalizator jest odpowiedzialna za szybką przemianę tłuszczów i węglowodanów w energię lub składniki komórek.

Do czego jest potrzebny kwa pantotenowy:

• Pozyskiwanie energii komórkowej ze składników odżywczych (m.in. cykl kwasu cytrynowego)

• Anabolizm i katabolizm przy udziale węglowodanów, tłuszczów i aminokwasów

• Wytwarzanie hormonów i neuroprzekaźników (np. melatoniny, acetylocholiny)

• Produkcja kwasu żółciowego

• Regeneracja komórek i tkanek

• Odtruwanie z leków i produktów przemiany materii w wątrobie

Aby pokryć zapotrzebowanie podstawowe na tę witaminę, należy przyjmować dziennie co najmniej 6 mg kwasu pantotenowego, co jest zalecane przez wielu ekspertów.

Tymczasem w samych Niemczech tylko co drugi mężczyzna i zaledwie co piąta kobieta dostarcza zalecane ilości kwasu pantotenowego wraz z pożywieniem. Dlatego jest rzeczą całkowicie niezrozumiałą, dlaczego często twierdzi się, że ilość dostarczanego organizmowi kwasu pantotenowego nie jest ważnym zagadnieniem. Prawda jest następująca: prawie dwie trzecie Niemców ma niedobory! I jest rzeczą bardzo prawdopodobną, że wielu czytelników tego tekstu jest również w tej grupie. Kwas pantotenowy jest bowiem zawarty w produktach żywnościowych, rzadziej już dzisiaj spożywanych, jak podroby, rośliny strączkowe, nasiona i orzechy (patrz tabela niżej).

Trudności w dostarczeniu wynikają również z faktu, że podczas gotowania ok. 50 procent wrażliwej na temperaturę witaminy jest tracone. Także produkty głęboko mrożone i konserwy zawierają tylko połowę ilości kwasu pantotenowego, występującej w produktach świeżych.

Możliwe skutki niedoboru kwasu pantotenowego:

• Choroby skóry, np. trądzik, zapalenia

• Złe gojenie się ran

• Bóle głowy

• Bezsenność

• Zmęczenie, znużenie

• Depresja, drażliwość

• Podwyższony poziom lipidów we krwi

• Zaburzenia trawienia (zaparcia, wzdęcia, nudności)

• Nieprzyjemne odczucia okolicy stóp (syndrom pieczenia stóp u jeńców podczas drugiej wojny światowej)

• Osłabienie odporności organizmu

W przypadku produktów zbożowych należy koniecznie wybierać pełnoziarniste: Zawierają 50% więcej kwasu pantotenowego niż mąka biała.

Ale aby rzeczywiście pokryć podstawowe zapotrzebowanie, nie obędzie się bez suplementu diety (patrz ramka niżej).

W większych dawkach kwas pantotenowy stosowany jest również w medycynie. Priorytetem nie jest tutaj pokrycie podstawowego zapotrzebowania, lecz leczenie chorób. Szczególnie skuteczny jest w leczeniu chorób skóry, jak zapalenie, łuszczyca, świerzbiączka ogniskowa, egzema i oparzenia. Zastosowanie znajdują dwie prowitaminy tejże witaminy: dexpanthenol lub panthenol. Są bardzo dobrze wchłaniane przez skórę pod postacią kremu i przekształcane błyskawicznie we właściwą witaminę. Również, jeśli cierpicie w wyniku źle gojących się ran (np. otwarte owrzodzenie nóg, odleżyny), powinniście wypróbować działanie takiego kremu.

Witaminą tą można zastąpić tak popularny wśród lekarzy kortyzon, czego dowodzi badanie przeprowadzone przez Uniwersytet w Bangkoku (Tajlandia) w roku 2012, w którym 30 pacjentów z zapaleniem skóry (Dermatitis) w każdej z grup otrzymywało 1-procentowy krem kortyzonu lub 5-procentowy dexpanthenol. Po czterech tygodniach zapalenie minęło w obu grupach w takim samym stopniu.

Wskazówka: jeśli zapytacie o krem dexpanthenol w aptece, najczęściej dostaniecie najdroższy Bepanthen. Tymczasem za połowę tej sumy można dostać kremy z tą samą zawartością substancji czynnej (np. od Acis lub Heumann).

Za pomocą kwasu pantotenowego możecie nawet obniżyć poziom cholesterolu we krwi, jako że pobudza spalanie tłuszczów. W tym celu potrzebna jest jednak specjalna jego postać, tak zwana pantetyna. Składa się z dwóch czastek pantotenu, w związku z czym ma silniejsze działanie. Chodzi przy tym o naturalny związek, produkowany także przez sam organizm, a nie o „chemię”.

Badania wykazały, że 600 do 1200 mg pantetyny dziennie obniża poziom „złego” cholesterolu LDL o 12%, a tłuszczów właściwych (trójglicerydów) o 18%. Równocześnie wartość dobrego cholesterolu HDL wzrasta o 9%.