Najważniejsze informacje dotyczące śpiączki cukrzycowej. Co robić?

Cukrzycy typu 1 zapadają w śpiączkę w wyniku kwasicy ketonowej, która z powodu niedoboru insuliny jest bardzo niebezpieczna. Do takiej śpiączki może dojść już przy parametrach >350 mg/dl. Najważniejszym czynnikiem ją wywołującym są infekcje.

Poziom cukru we krwi może wtedy przekroczyć wartość 1000 mg/dl.Tak przesycona cukrem krew „wyciąga” wodę z organizmu. Dochodzi do wzmożonego oddawania moczu. Pacjent odczuwa bardzo nasilone pragnienie. Utrata wody może długotrwale uszkodzić nerwy, a gospodarka elektrolitowa organizmu zaczyna żyć własnym życiem. Ciało wysycha, a pacjent staje się apatyczny lub traci świadomość.

1. Gdy chorujemy na cukrzycę, o istnieniu której dotychczas nie mieliśmy pojęcia, albo gdy na dłuższy czas zapomnieliśmy o zastrzykach z insuliny, pojawia się niedobór tego hormonu. Bardzo rzadko zdarza się to również cukrzykom, którzy przez bardzo długi czas nie przyjmowali przepisanych tabletek.

2. Gdy popełniasz błąd przy obsłudze pompy, pena lub strzykawki i nie podasz sobie całej dawki insuliny.

3. Gdy dawka insuliny jest w porządku, ale Twój organizm potrzebuje więcej. Tak się może zdarzyć w przypadku stresu, infekcji, operacji czy ciężkich chorób.

- Częste oddawanie moczu

- Wzmożone pragnienie

- Zmęczenie

- Mdłości

- Wymioty

- Bóle brzucha

- Ogólne znużenie

Znaczna większość (95%) cukrzyków cierpi na cukrzycę typu II. Właściwie śpiączka hiperosmolarna u takich pacjentów dobrze się leczy. Ale najpierw trzeba wiedzieć, że może do niej dojść – i to tu leży ryzyko. Niektórzy cukrzycy przez wiele lat nie badają poziomu cukru we krwi – ani w domu, ani w laboratorium. Nadmiar cukru we krwi rośnie bardzo długo, latami, i staje się śmiertelnym zagrożeniem. Około 23% osób zapadających w śpiączkę na nią umiera.

Odwiedzaj co trzy miesiące lekarza i sprawdzaj poziom hemoglobiny glikowanej w Twojej krwi. W ten sposób zażegnujesz niebezpieczeństwo śpiączki hiperosmolarnej.

Wiosną 2007 bardzo chciało mi się pić. „Chodziły za mną” słodzone napoje. Chociaż sam jestem lekarzem, zbagatelizowałem objawy. Zanim trafiłem na badania krwi, minęły trzy miesiące. Zdecydowałem się na nie tylko dlatego, że od tygodnia nie byłem w stanie podnieść się z sofy – czułem się tak osłabiony.

Otarłem się wtedy o śpiączkę hiperosmolarną, uniknąłem jej „na styk”. Gdybym się minimalnie lepiej czuł, zapewne do dziś nie zmierzyłbym poziomu cukru w mojej krwi. A wtedy cukrzyca na pewno spowodowałaby poważne szkody w moim ciele. To utwierdza w przekonaniu, że każdy człowiek powyżej czterdziestego roku życia musi odbywać profilaktyczne badania lekarskie.

Osobom znajdującym się w pobliżu cukrzyka, który zapadł w śpiączkę, nie pozostaje nic innego, jak telefon na pogotowie i ułożenie chorego w pozycji bezpiecznej. Innych czynności nie podejmuje się z racji tego, że najpierw należy ze stuprocentową pewnością stwierdzić, co właściwie zaszło.

Nawet lekarz pogotowia ratunkowego nie będzie w stanie zbyt wiele zdziałać na miejscu, gdyż szczegółowe badania krwi odbędą się dopiero w szpitalu. Najważniejsza jest tutaj wartość potasu. Insulina ma również na nią wpływ. Zbyt niski poziom potasu we krwi może spowodować zatrzymanie akcji serca.

Praktykowane wcześniej leczenie, polegające na wstrzykiwaniu wysokich dawek insuliny, nie jest prawidłowe. Zbyt gwałtowne obniżenie poziomu cukru we krwi może spowodować zaburzenia metaboliczne, prowadzące do śmierci. Dowiedli tego niemieccy naukowcy już w 2007 roku (Hensen i in.: Aktuelle Therapie der diabetischen Ketoazidose und des nicht-ketoazidosen hyperosmolaren Komas; Diabetologie 2/2007, 108-117).

Zasadnicze zagrożenie przy nadmiernie podniesionym poziomie cukru tkwi zupełnie gdzie indziej! Śpiączka cukrzycowa nie zdarza się zbyt często, ale mimo to należy wiedzieć o niej jak najwięcej. Jeżeli przyjrzeć się codzienności tysięcy polskich cukrzyków, widzimy, że problemem są głównie długotrwale nieco podniesione parametry cukru we krwi. Jeżeli hemoglobina glikowana wynosi powyżej 7%, najprawdopodobniej będziesz zmagać się z uszczerbkami zdrowotnymi, jakie przyniesie ze sobą cukrzyca. Na pewno o tym wiesz: ta choroba może zniszczyć Twoje nogi, nerki, oczy i serce. Zwróć zatem uwagę, aby poziom cukru w Twojej krwi mieścił się w normie.