Jaskra: oko pod ciśnieniem

Około miliona Niemców cierpi na jaskrę. W Polsce jest takich osób 200 tys., a zagrożonych rozwojem choroby blisko 600 tys. Wielu chorych nic o tym nie wie, gdyż przypadłość ta może początkowo nie dawać żadnych objawów. Postępujące pogorszenie widzenia jest jednak nieodwracalne i może prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Na szczęście regularna profilaktyka i zastosowana w odpowiednim czasie terapia mogą temu zapobiec.

Jaskra: oko pod ciśnieniem

Podobnie jak piłka, oko potrzebuje odpowiedniego ciśnienia w swoim wnętrzu, aby mogło zachować okrągły kształt i aby proces widzenia przebiegał prawidłowo. Ciecz wodnista, która cyrkuluje w komorze przedniej oka, jest odpowiedzialna za kontrolę ciśnienia w gałce ocznej. Ta przejrzysta ciecz jest stale produkowana – zaopatruje rogówkę i soczewkę w istotne substancje odżywcze. Aby zachować równowagę ciśnienia w oku, część cieczy wodnistej dostaje się między rogówkę a tęczówkę. W przypadku jaskry dochodzi do zakłócenia tej równowagi. Istnieją dwa rodzaje jaskry:

  1. jaskra pierwotna otwartego kąta przesączania (częsta): ciecz wodnista przepływa zbyt wolno, ciśnienie wewnątrzgałkowe rośnie, włókna nerwu wzrokowego obumierają;

  2. jaskra zamykającego się kąta (rzadka): kąt między rogówką a tęczówką jest zwężony lub całkowicie zablokowany, przez co ciecz wodnista nie może przepływać (lub jej przepływ jest niewystarczający). Włókna nerwu wzrokowego obumierają, ponieważ z powodu zbyt wysokiego ciśnienia wewnątrzgałkowego dochodzi do ich ściśnięcia.

Czy jesteś w grupie zwiększonego ryzyka?

Prawdopodobieństwo zachorowania na jaskrę wzrasta po 40. roku życia, jednak również w razie występowania innych czynników ryzyka:

  1. przypadki jaskry w rodzinie (podłoże genetyczne),

  2. krótkowzroczność powyżej 5 dioptrii,

  3. nadciśnienie lub znaczne wahania ciśnienia krwi,

  4. cukrzyca typu 2.

Jak chory na jaskrę widzi świat

Utrata wzroku następuje z reguły powoli, począwszy od zewnętrznej krawędzi pola widzenia (wyobraź sobie, że zaglądasz do tunelu). Później może dojść również do pogorszenia widzenia centralnego.

Najważniejsze jest wczesne rozpoznanie choroby

Po ukończeniu 40. roku życia dwa razy w roku należy badać ciśnienie w gałce ocznej. Jeżeli jesteś w grupie zwiększonego ryzyka, należy takie kontrole rozpocząć jeszcze wcześniej. Tego typu profilaktyka wymaga konsultacji z okulistą, z którym warto porozmawiać o ryzyku związanym z operacją oraz o częstotliwości koniecznych badań. W przypadku jaskry lub jej uzasadnionego podejrzenia badania będą wykonywane częściej i opłacane przez Fundusz Zdrowia, jednak terminy oczekiwania mogą nierzadko spowodować, że warto będzie rozważyć diagnostyką prywatną. W przypadku stanu ostrego, połączonego z bólami głowy i nudnościami należy zgłosić się do szpitalnego oddziału ratunkowego.

Rysunki ukazują sposób, w jaki zmienia się pole widzenia chorego na jaskrę: od normalnego widzenia po lewej stronie, przez wczesne i średniozaawansowane stadium choroby, aż do stadium zaawansowanego po prawej.

Możliwości leczenia jaskry:

  1. Dostępne są specjalne krople do oczu i tabletki, które obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe

  2. Niedawno pojawiły się na rynku nowoczesne soczewki kontaktowe, które uwalniają substancje czynne bezpośrednio do oka i jednocześnie korygują wadę wzroku

  3. Jeżeli leki nie pomagają, przepływ cieczy wodnistej może zostać skorygowany operacyjnie.

Aktywności odpowiednie i nieodpowiednie dla pacjentów z jaskrą

Podczas uprawiania niektórych rodzajów sportów, ciśnienie w gałce ocznej może się tymczasowo podnosić, a nawet prowadzić do ataku jaskry.

Zmniejszają ciśnienie wewnątrzgałkowe

sporty wytrzymałościowe (np. bieganie, jazda na rowerze, pływanie)

lekki trening siłowy (małe obciążenie, częste powtórzenia), unikaj gwałtownego i niezsynchronizowanego oddychania!

Podnoszą ciśnienie wewnątrzgałkowe

pozycje „do góry nogami” (np. jogiczna pozycja Shirshasana)

intensywny trening siłowy (podnoszenie ciężarów, duże obciążenie), unikaj gwałtownego i niezsynchronizowanego oddychania!

Słowa kluczowe:
jaskra

Podobne Artykuły

Więcej Artykułów